25 Mayıs 2017

Aydınlanma ve Tanrının Ölümü Üzerine

AYDINLANMA ve TANRININ ÖLÜMÜ ÜZERİNE

Ahmet KOÇ

...
"İnsanlar yüzyıllardır mutlaka ulaşmak için ihtişamlı yapılar kurmuş, düşünce sistemleri geliştirmiş, ütopyalar düşlemişlerdir. Mutlak ister doğa ister Tarih isterse de burada ve şimdi şu diye gösterebileceğimiz bir objenin özü olsun bu düşünce insanları hep cezbetmiştir. Her şeyin geçici ve değişmeyen tek şeyin değişim olduğu bir dünyada mutlakı bulmak çok zordur. Hele gücünü bitmek bilmeyen dinamizminden alan kapitalizmin hüküm sürdüğü beldelerde imkansıza yakınsar."

....

" Öznenin yükselişi romantizmle doruğa ulaştı. Romantizmde tanrının adı imgelemdi. Yaratıcılık bahşedilen imgelem kendisi dışında her şeyin kurucusuydu. Tanrının ölümünü ilan eden Niçe 'Babanın adlarını' tek tek müthiş bir gayretkarlıkla teşhis etse de kendisi de mutlak düşüncesinden kurtulamamıştı. Uçurumun kenarında dans eden üstün insan, mutlak olan güç isteminin ete kemiğe kavuşmuş hali idi."

...
 "Tanrı tıpkı medusa gibi kesilen yerlerden tekrar doğuyor, sadece ismi değişiyordu. Yine de öldüğü sanılan tanrıyı mezarından hortlatmak, tek başına yeterli değildi. Tanrı düşüncesinin yanında dinlerin işlevini yukarıda açıklamıştık. Din tanrıdan da dayanıklıydı kılık değiştirip birçok alana sirayet etti. İçinde bulunduğumuz çağda hemen her şeyde dinsel etkileri bulmak mümkün, spor mabetlerinde panteonların geçişinden tutun demokrasinin kutsal ve yüce meclisine kadar. Üstelik kapitalizmin metalaştırıcı gücü tam da metayla birlikte telaffuz edilecek son şey olduğu düşünülen dinlere de bulaştı. Artık modern tüketici istediği dini tanıtım cd'siyle birlikte paket halinde satın alabiliyor. Dinler gerçi hiç yok olmadı ama kendini aynı ile koruyamadı, modernizm öncesi cemaat dinlerinin yerini çok değişkenli karikatürleri aldı."

...
"Toplumun organik birliğini sağlama işi, artık siyasi pratiklere, spor müsabakalarına, ve bireyin sınırsız  seçme gücü sebebi ile kendini tanrı gibi gördüğü alışveriş merkezlerine ihale edilmiş durumda. Üstelik tanrının öldüğü sanılan bir dönemin hazin anıtları olarak tanrının diğer adları ve kılıkları da halen vaki."

NOT: Yazının tamamını okumak isteyen meraklı okurlar için, işte adresi:

24 Mayıs 2017

Tanrı Yanılgısı Hakkında

Tanrı Yanılgısı Hakkında 

Terry Eagleton

"Dawkins, sanki ne anlama geldiği apaçık belli bir şeymiş gibi kişisel bir Tanrı’dan dalga geçercesine bahsediyor. Tanrı’yı ak sakallı olmasa bile en azından devasa boyutlarda adamın teki gibi canlandırıyor kafasında sanki. Dawkins bu adamın aynı anda milyarlarca insanla nasıl konuştuğunu soruyor. Bu, Tony Blair bir ahtapotsa nasıl oluyor da sadece iki kolu var diye merak etmeye benziyor. Yahudi-Hristiyan inancındaki Tanrı, Al Gore’un muhtemelen olduğu gibi bir kişi değildir. Bir ilke de değildir, bir varlık ya da bir ‘var olan’ da değildir:"

(...)

"Evren Tanrı’ya ait olduğu için onun özgürlük yaşamı olan yaşamını paylaşır. Bu yüzden her şey kendi başına işler ve bilim de, Richard Dawkins de bu yüzden var olabilir. Aynı şey insanlar için de geçerlidir: Tanrı özerkliğimizin ve keyfimizin önünde bir engel değil, fakat Aquinas’ın ileri sürdüğü gibi kendimiz olmamızı mümkün kılan güçtür. Tıpkı bilinçaltımız gibi kendimize bizden daha yakındır. Özgür iradenin kaynağıdır Tanrı, onu silmez. Ona bağlı olmak, tıpkı dostlarımıza bağlı olmak gibi, bir özgürlük ve tamamlanma meselesidir. Nitekim Aquinas’ın Tanrı ile insanlık arasındaki ilişkiyi tanımlamak için kullandığı kelime ‘dostluk’tur."

(...)

" Dawkins’in heyecansız bilimsel tarafsızlığı öyle bir noktada ki, neredeyse dört yüz sayfalık kitapta dinî inançtan tek bir insanî faydanın gelebileceğini bir türlü itiraf edemiyor. Bu ampirik olarak yanlış olduğu kadar a priori olarak da ihtimal dışı bir görüştür. Hayatlarını İsa, Buda ya da Allah adına cansiperane bir şekilde başkalarının iyiliğine adayan milyonlarca insan bu şekilde insanlık tarihinden silinmiş oluyor ve bunu kendini bağnazlığa karşı savaş açan biri olarak gören bir kişi yapıyor."

Not: Yukarıda tırnak işareti içerisinde aktardığım sözler  bir yazıdan alıntıdır. Meraklıları için  ilginç ve düşündüren sorgulatan bir yazı. Yazının tamamını okumak isteyenler için işte adresi:

https://kaybedilmiszincirler.blogspot.com.tr/2017/05/tanr-yanlgs-hakknda-terry-eagleton.html#more